အေငြ႔တေထာင္းေထာင္းထေနတဲ့ ေကာ္ဖီ (Coffee)
ေကာ္ဖီနဲ႔ပက္သက္တဲ့ ယံုတမ္းပံုျပင္အမ်ားအျပားရွိပါတယ္။ ကိုယ္ကလည္းေကာ္ဖီနံ႔ ရရင္ကို မေနႏိုင္တဲ့
ေကာ္ဖီခ်ိဳးဆိုေတာ့တတ္ႏိုင္သေလာက္ေလးေတြရွာျပီးေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။ယံုတမ္းပံုျပင္ဆိုေပမဲ့လည္းေကာ္
ဖီ ျမင္ရင္ကုိ မေနႏိုင္တဲ့သူေတြကေတာ့ ဘာပဲေျပာေျပာ ေကာ္ဖီအေၾကာင္းေလး ဗဟုသုတေတာ့ ရသြားမွာ
ပါ ။ ကဲ ဖတ္ၾကည္႔ပါဦး ။
(၁၇)ရာစု မတိုင္မီက ဥေရာပတိုက္ရွိ လူမ်ားသည္ ေကာ္ဖီကို ေသာက္ရမွန္းမသိခဲ့ၾကေပ။ ထိုစဥ္က အက္ဗီ
ဆီးယားႏိုင္ငံႏွင့္ အာေရဗ်ကၽြန္းဆြယ္တို႔တြင္ ေကာ္ဖီကိုျမိန္ရွက္စြာေသာက္သံုးေနၾကျပီျဖစ္ေသာ္လည္း မည္
သည္႔အခ်ိန္က စတင္ေသာက္သံုးခဲ့ၾကသည္ကို အတိအက် မေျပာႏိုင္ၾကေခ်။
စတင္ေတြ႕ရွိပံု
ေကာ္ဖီကို စတင္ေတြ႕ရွိပံုအေၾကာင္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ သမိုင္းပံုျပင္အေျမာက္အမ်ားရွိသည္။ (၃) ရာစု ႏွစ္ကုန္
ေလာက္တြင္အာေရဗ်မွခရစ္ယာန္ဘုန္းေတာ္ၾကီးတစ္စုသည္ ႏွိပ္စက္ညွဥ္းပန္းမႈမ်ားေၾကာင့္ အက္ဗီဆီးယား
ႏိုင္ငံရွိ ေတာေတာင္ထူထပ္ရာ ေဒသသို႔ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ခဲ့ၾကသည္။ တစ္ခါေသာ္ ထိုဘုန္းေတာ္ၾကီးမ်ား
ေမြးျမဴထားသည္႔ သိုးႏွင့္ဆိတ္တို႔သည္ ညေရာက္ေသာ္လည္း အိပ္စက္ျခင္းမရွိဘဲ ျမဴးထူးခုန္ေပါက္၍ သြား
လာေနၾကသည္ကို တအံ့တၾသေတြ႕ျမင္ၾကရသည္။ ညဆက္တိုက္ပင္ ထိုသို႔ျဖစ္ေနသည္႔အတြက္ ဘုန္းေတာ္
ၾကီးမ်ားသည္ သိုးႏွင့္ဆိတ္တို႔စားေသာက္ေလ့ရွိေသာ သစ္ပင္မ်ားကို လိုက္လံ စစ္ေဆး၍ စားသံုးၾကည္႔ရာမွ
အပင္တစ္မ်ိဳး၏ အရြက္ႏွင့္အသီးတို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ရေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရေလသည္။ ထိုအပင္မွာ ေကာ္ဖီပင္ျဖစ္၍
ေကာ္ဖီရြက္ႏွင့္ ေကာ္ဖီသီးမ်ားကို စားသံုးမိေသာ ဘုန္းေတာ္ၾကီးမ်ားမွာ စိတ္ရႊင္ျမဴး၍ အိပ္မေပ်ာ္ႏိုင္ေအာင္
ျဖစ္ၾကရသည္ဟုဆို၏။ ထိုသမိုင္းပံုျပင္မွာ ယံုတမ္းမွ်သာ ျဖစ္ႏုိင္ေသာ္လည္း (၁၅) ရာစုႏွစ္ခန္႔က မကၠာျမိဳ႕
သို႔ဘုရားဖူးသြားၾကေသာ မြတ္ဆလင္တို႔သည္ညဘက္တရားအားထုတ္ခ်ိန္မ်ားတြင္အိပ္ငိုက္ေျပေစရန္ေကာ္
ဖီေစ့ကို ေလွာ္၍အမႈန္႔ၾကိတ္ျပီးလွ်င္ေရတြင္ေဖ်ာ္ကာေသာက္သံုးခဲ့ၾကေၾကာင္းအေထာက္အထားမ်ားရွိသည္။
ပ်ံ႕ႏွံ႕သြားျခင္း
(၁၇) ရာစုသို႔ေရာက္ေသာအခါ ဥေရာပသို႔ ေကာ္ဖီေသာက္ျခင္းဓေလ့ကူးစက္လာ၍ ေကာ္ဖီဆိုင္မ်ားအႏွ႔ံအ
ျပားေပၚေပါက္လာ၏။အဂၤလန္ျပည္တြင္ေကာ္ဖီဆိုင္မ်ားကို၁၆၅၂ခုႏွစ္မွစ၍တည္ေထာင္ခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။
(၁၇)ရာစုအကုန္တိုင္ေအာင္ ဥေရာပတိုက္ရွိလူမ်ားသည္ အနံ႔အရသာႏွင့္ျပည္႔စံုေသာ မိုးကား(Mocha) ေခၚ
အာေရဗ်ေကာ္ဖီကိုသာ ေသာက္သံုးခဲ့ၾကသည္။
ေကာ္ဖီပင္ေပါက္ေရာက္ရာ ေဒသမ်ား
ဘရာဇီးႏိုင္ငံသည္ ကမၻာ့ေကာ္ဖီထုတ္လုပ္မႈတြင္ ထိပ္ဆံုးမွဦးေဆာင္ပါဝင္သည္။ ကမၻာေပၚတြင္ ဘရာဇီးႏိုင္
ငံႏွင့္ အေနာက္အိႏၷိယကၽြန္းစုတို႔မွအပ ေကာ္ဖီကိုအၾကီးအက်ယ္စိုက္ပ်ိဳးေသာ ေဒသမ်ားမွာ အေမရိကတိုက္
အလယ္ပိုင္း၊ မကၠဆီကို၊ အာေရဗ်ကၽြန္းဆြယ္၊ အာဖရိကတိုက္ႏွင့္ အိႏၷိယ ႏိုင္ငံရွိ အခ်ိဳ႕ေဒသမ်ား၊ သီဟိုဠ္
ကၽြန္း၊ ဆူမားၾတားကၽြန္း၊ ဂ်ာဗားကၽြန္း ႏွင့္ ပစိဖိတ္သမုဒၵရာရွိကၽြန္းမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ (wikimyanmar)
ေအာက္ပါတို႔ကေတာ့ ဘာသာျပန္ထားတာေလးပါ။
ေကာ္ဖီသမိုင္း
ယံုတမ္းပံုျပင္အရေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေကာ္ဖီကို အီသီယိုးပီးယားမွာ ေတြ႔ရွိခဲ့တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ ေကာ္ဖီ
ရိုင္းအေနနဲ႔ေပါက္ေရာက္တာပါ။ အဲဒီမွာရွိတဲ့ သိုးေက်ာင္းသားေတြက ေကာ္ဖီေစ့ေတြစားစားျပီး ညညအိပ္မ
ေပ်ာ္ဘဲျမဴးတူးလန္းဆန္းေနတဲ့သိုးတစ္အုပ္ကို သတိထားေတြ႔ရွိသြားတာက စတယ္လို႔ေျပာရမွာပါ။ ေနာက္
ယံုတမ္းပံုျပင္တစ္ခုကေတာ့ မိုခါး ဒါမွမဟုတ္ ေကာ္ဖီဆိုတဲ့နာမည္ကို ေပးပါတယ္။ အာေရဗ်လူမ်ိဳးတစ္ဦးကို
သူ႔ေနာက္လိုက္ေတြနဲ႔ အတူ သဲကႏၱာရတစ္ခုကို အစာငတ္ေသေအာင္ ျပည္ႏွင္ဒဏ္ေပးလိုက္ပါတယ္။ အဲဒီ
မွာ အိုမရ္လို႔ေခၚတဲ့ အာေရဗ်တစ္ေယာက္နဲ႔ သူ႔အေဖာ္ေတြဟာ အမ်ိဳးအမည္မသိတဲ့ အပင္ကရတဲ့ အသီးကို
ျပဳတ္ျပီးစားၾကပါတယ္။ အဲဒီအသီးေတြက အာေရးဗ်ျပည္ေျပးေတြရဲ႕အသက္ကို ကယ္ႏိုင္ရံုတင္မက အနီးဆံုး
ျမိဳ႕ျဖစ္တဲ့ Mocha ျမိဳ႕ကိုပါ ဂုဏ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီအျဖစ္အပ်က္ကို အစြဲျပဳျပီး အဲဒီအပင္နဲ႔ အေဖ်ာ္ရည္
ကို Mocha လို႔ အမည္ေပးခဲ့ၾကပါတယ္။
ကိုးရာစုေလာက္က မြတ္ဆလင္မ္ကမၻာမွာ ေကာ္ဖီကို ေဆးအေနနဲ႔ စတင္အသံုးျပဳခဲ့ၾကတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ
ေကာ္ဖီကို အရသာခံဖို႔နဲ႔ ေသာက္စရာေကာင္းတဲ့ အရာအျဖစ္ ၾကိဳက္ႏွစ္သက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ၁၄ရာစုအတြင္း
မွာေတာ့ အာေရးဗ် မွာ ေကာ္ဖီပင္အခ်ိဳ႕ကိုစို္က္ပ်ိဳးခဲ့ၾကပါတယ္။ သူတို႔ဟာအုပ္စုလိုက္ဝင္ေရာက္စီးနင္းတိုက္
ခိုက္ၾကတဲ့အခါ ေကာ္ဖီေစ့ေတြကို အဓိကအာဟာရအရင္းအျမစ္အျဖစ္ သားေကာင္ေတြရဲ႕ အဆီထဲမွာ ျမႈပ္
ႏွံထားခဲ့ၾကပါတယ္။တူရကီေတြကေတာ့ ေသာက္စရာတစ္ခုအျဖစ္ေမြးစားခဲ့တဲ့ ပထမဦးဆံုးႏိုင္ငံျဖစ္ပါတယ္။
တခါတရံမွာ ေလးညွင္းပြင့္၊ သစ္ၾကံပိုးေခါက္၊ ဂ်င္းမ်ိဳးႏြယ္ဝင္အပင္မ်ားထည္႔ျပီး ေခါင္ရည္ ျဖစ္ေအာင္လုပ္ၾက
ေလ့ရွိပါတယ္။
၁၅ဝဝမတိုင္မီေလာက္မွာ တူရကီ၊ ေနာက္ အီတလီတို႔မွာေရာက္ရွိျပီးသြားျပီျဖစ္ပါတယ္။ ၁၇၂၀ မွာ ျပင္သစ္
မရိန္းတပ္အရာရွိ GabrielMathieu deChieu ဟာ မာတီနီကာ ကို ပဲရစ္စ္ကေန ေကာ္ဖီပင္ သံုးပင္ယူလာ
ခဲ့ပါတယ္။ ခရီးလမ္းမွာ သံုးပင္ထဲက တစ္ပင္ပဲရွင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအပင္ကေန ကမၻာသစ္ဆီကုိ ေကာ္ဖီေတြစ
တင္စိုက္ပ်ိဳးခဲ့ၾကတာပါပဲ။ ေကာ္ဖီဆိုင္ေတြကိုေတာ့ ႏိုင္ငံၾကီးေတြရဲ႕ ျမိဳ႕ေတာ္ ၊ ေနာက္ပိုင္းမွ ျမိဳ႕ၾကီးေတာ္
ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ စတင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ၁၆၀၀ ျပည္႔ႏွစ္ေနာက္ပိုင္းမွာေပါ့။ အဲဒီကေနမွ တစ္ဆင့္ အိမ္
မွာေသာက္သံုးတဲ့ အထိ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေရာက္ရွိခဲ့ပါတယ္။
ဒါကေတာ့ ေကာ္ဖီရဲ႕ သမိုင္းေၾကာင္းနဲ႔ လူတို႔ စတင္အသံုးျပဳေသာက္သံုးလာတဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြျဖစ္ပါတယ္။
(justaboutcoffee) မွ ဘာသာျပန္ပါတယ္။
